ACHIOTE- Bbca orellana L.

Nazwy Miejscowe: achihuete, achiote amarillo, achiote colorado, achote, acosi, acote, anoto, apijiri, apisiri, atase, bandor, bija, bixo, cacicuto, deetane, diteque, gapijru, guantera, huantura, ipak, ipiaku, kachapo, mashu, onoto, potsote, potsoti, ruku, sacha achote, shambre, shambu, shambu huayo, shambu quiro, urcu, urcu achiote, urucu, urucum, urucuzeiro, yetsop

ALOES

Roślina pochodząca z tropikalnych rejonów Dalekiego Wschodu, południowej Afryki i Indii Zachodnich (wyspy na Morzu Karaibskim). Obecnie uprawiana w stanach USA o suchym klimacie masowo występuje w Andach i w wyższych suchszych terenach Selvy; sadzi się ją także w wielu miejscach jako roślinę ozdobną.

Jeśli chodzi o składniki odżywcze i lecznicze, to najcenniejszy jest gęsty sok wyciskany z długich liści, który ma właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze.

Sok z aloesu zawiera wiele cennych witamin i minerałów, a także betakaroten, enzymy, aminokwasy i rodzaj złożonych węglowodanów nazywanych mukopolisa-charydami. Substancje te odpowiadają za lecznicze właściwości aloesu. Roślina ta łagodzi zapalenia przewodu pokarmowego, przynosi ulgę w zaparciach, wzdęciach i objawach nadwrażliwości jelit. Galaretowatego soku ze świeżych liści można też używać zewnętrznie do smarowania ran, można go wcierać w skórę w miejscach poparzeń słonecznych, zmarszczek, podrażnień i mniejszych skaleczeń. Napary nadają się do przemywania ran i oczu. Sok ma nieco odstręczający smak, toteż do użytku

wewnętrznego najczęściej miesza się go z sokiem owocowym, by był łatwiejszy do przełknięcia.

Czysty amerykański sok z aloesu jest obecnie dostępny w większości sklepów ze zdrową żywnością.W terenach górskich a i w Limie można dostać napój robiony z Aloesu z dodatkiem ziół i alkocholu nazywa sie Molijente.

To uznany internista, gastrolog i dermatolog. Podpowiadamy, jak korzystać z jego medycznych usług.

Roślina ta od stuleci gości w naszych domowych apteczkach. Najcenniejsze są jej mięsiste liście. W nich aloes gromadzi nie tylko witaminy A, C, E i z grupy B oraz całą gamę mikro- i makroelementów (w tym wapń, magnez, żelazo), ale też inne lecznicze substancje. Z tego powodu właśnie jest doskonałym lekiem na różne dolegliwości, także te, z którymi wciąż trudno się uporać współczesnej medycynie.

Gdy żołądek daje o sobie znać. Leki z aloesu przede wszystkim działają kojąco na układ pokarmowy. Zmniejszają uczucie ciężkości po posiłkach oraz łagodzą wzdęcia i kolki. Bywają także nieocenione w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Hamują nadmierne wydzielanie kwasów, dzięki czemu zapobiegają podrażnieniu śluzówki i ułatwiają jej regenerację. Działają także przeczyszczająco oraz przyspieszają przemianę materii.

Stosowany jest takżedo walki z infekcjami. Aloes potrafi pobudzić układ odpornościowy do wytwarzania białych krwinek i przeciwciał. Ponadto działa odkażająco, przeciwgorączkowo i przeciwbólowo. Po produkty z aloesem możesz sięgać, kiedy spada ci odporność oraz w trakcie choroby, by złagodzić dolegliwości i szybciej wrócić do zdrowia.

Na pomoc skórze. Okład z rozgniecionych liści aloesu leczy nie tylko oparzenia, odmrożenia i zranienia, ale także przynosi ulgę spieczonej słońcem skórze. Pobudza bowiem naskórek do regeneracji, więc jego uszkodzenia szybciej się goją. Aloesowe okłady poleca się więc osobom z łuszczycą i chorym na cukrzycę, u których skaleczenia trudno się zabliźniają.

Kiedy trzeba być ostrożnym

Stosowania lekarstw z aloesem powinnaś unikać, gdy masz skłonność do alergii. Bywają one bowiem przyczyną uczulenia. Przeciwwskazaniem jest też ciąża. Aloes pobudza macicę do skurczów, co może wywołać poronienie. Zrezygnuj z niego także podczas karmienia piersią. Zawarte w nim związki łatwo przenikają do pokarmu. Mogą więc u niemowląt powodować biegunkę.

Domowe recepty na leki z aloesem

Napar do płukania jamy ustnej i gardła, do okładów na wrzody i zranienia oraz do higieny intymnej. 5 liści aloesu przechowuj 10 dni w lodówce (w pojemniku na warzywa). Potem rozgnieć je na małe kawałki i dodaj po łyżeczce suszonych liści szałwii oraz kwiatów nagietka. Mieszankę zalej 2 szklankami wrzątku, przelej do termosu i odstaw na godzinę.

Syrop na kaszel i chrypkę. Miąższ wydrążony z 3 świeżo zerwanych i umytych liści pokrój, zawiń w kilkakrotnie złożoną gazę i wyciśnij sok. Dodaj do niego pół litra wody i przez godzinę gotuj na wolnym ogniu. Płyn przecedź, wymieszaj z 2 łyżeczkami miodu i znów gotuj 20 minut. Syrop pij 2 razy dziennie po łyżeczce.

Mleczko do smarowania poparzonej lub podrażnionej skóry. Zerwij dorodny liść aloesu, rozetnij go wzdłuż, wyjmij miąższ i zmiksuj go. Do tak przygotowanej masy dodaj 15 kropli witaminy E i 5 kropli olejku lawendowego. Całość dokładnie wymieszaj i przełóż do słoiczka (pamiętaj, by przechowywać go w lodówce). Zaczerwienione miejsca smaruj mleczkiem kilka razy dziennie, dopóki dolegliwości nie ustąpią.

AYAHUASCA -Banisteiopsis caapi (Spruce) Morton

NazwyMiejscowe: ayahuasca negro, ayahuascam, ayawasca, bejuco bravo, bejuco de oro,

caapi, cielo ayahuasca, kamalampi, mado, mado bidada, mihi, mi-hi, natema, napi, nepe, nishi

y oni, 'tfucnu huasca, punga-huasca, rambi y shuri, shillinto, shimbaya huasca, shuri-fisopa,

shuri-oshinipa, yage, yaje

Wygląd rosliny: Roslina ma postać drzewiastej liany o szarych, połyskliwych pędach

pokrytych jednokomórkowymi wloskami. Kilkunastocentymetrowej dlugosci liscie ulozone

są na lodydze naprzeciwlegle. Mają ksztalt owalno-eliptyczny, są pojedyncze, gladkie,

calobrzegie. U podstawy każdego liscia osadzone są dwa gruczolowate wyrostki. Kwiatostany

tworzą się w postaci baldaszk6w. Kwiaty są pięciodzielne,zebrane po cztery z zółtymi

lub bladorózowymi platkami korony. Powstają z nich niepozorne owoce suche, zlozone z

oskrzydlonych rozlupek, dzięki czemu moga być rozsiewane przez wiatr.

Występowanie: Roslina rosnie dziko w klimacie tropikalnym i subtropikalnym, w strefie

opad6w od 1800 do 3500 mm rocznie do wysokosci 1500 m n.p.m. na terenie Peru,

Ekwadoru, Brazylii, Wenezueli, Kolumbii . Jest tez uprawiana. Spotykana gl6wnie na

stanowiskach suchych, nie narażonych na zalewanie wodą. Roślina jest szczególnie wrażliwa na zanieczyszczenia powietrza.

Surowiec leczniczy: Cala roslina, a w szczególnosci kora i nasiona wykorzystywane Są w

fitoterapii.

Sklad chemiczny: alkaloidy harmanowe (harmina, harmalina, harmol, harmalol, harman i

norhaman), tetrahydroharmina, amidy harminowe, estry metylowo-harminowe z kwasami

organicznymi, acetylonorharmina, n-oksyharmina, n-norharmina, kwas harmalinowy,

telepatyna i jej ester metylowy, wazycyna. Oprócz tego wykazano obecność stigmasterolu,

sitosterolu, kwasów ursolowego i oleanolowego oraz nerolidolu. Kora liany jest bogatsza

w alkaloidy w porównaniu z drewnem. Alkaloidy harmanowe obecne w tej roslinie nazywane są

takze jagainą lub banistcryną(obecne takze w gatunkach Peganum harmala, Passiflora i w

rodzinie Elaeagnaceae).

Wskazania (zastosowanie), postacie leku: Surowiec stosowany miejscowo stanowi srodek przeciwbólowy i znieczulający. Stosowany doustnie działa wymiotnie i przeczyszczająco. Indianie często żują kawałki swiezych gałązek Ayahuasca. Przedawkowanie moze prowadzic do biegunek i wymiotów, co mieszkancy Amazonii uważają za korzystny sposób oczyszczania organizmu z toksyn. Odwary z kory i nasion stosowane są w chorobie

Parkinsona. Przyczyniają się do poprawy pamięci, mają tez dzialanie psychostymulujące. Mogą powodować równiez stany halucynogenne. Odpowiedzialna za ich występowanie harmina znajduje się takze w gatunku Passiflora. Dotychczasowe badania pozwalają mieć

nadzieję, ze surowiec ten w przyszłości moze mieć zastosowanie w leczeniu psychoz, alkoholizmu i uzaleznien narkotykowych.

Ciekawostki: Roślina ta w czasach przedinkaskich i inkaskich byla przedmiotem kultu religijnego. W języku keczua (Amazonji i Andów) jej nazwa oznacza "pnącze duchów". Rytuałem bylo juz samo zbieranie rosliny, a następnie przygotowywanie specjalnego napoju, zwykle w połączeniu z innymi roslinarni. Obecnie w Ameryce Poludniowej w niektórych wspólnotach religijnych nadal istnieje rytual picia odwaru z Ayahuasca zwanego "dajme" w celu zintensyfikowania doznan religijnych, polączenia z przodkam i widzenia przeszlosci. Za te przedziwne wlaściwosci odpowiedzialny jest malo poznany skladnik liany zwany telepatyną. Nie zanotowano niepoządanych efektów ubocznych stosowania tej rosliny, nawet pomimo tego, ze podawana jest w czasie obrzędów

religijnych takze dzieciom. Wpływ na uklad nerwowy - przejściowy jest jedynie ubocznym dzialaniem tego surowca. Przede wszystkim jest on jednak surowcem w fitoterapii. Jeżeli chodzi o tak modne ceremonje to warto pierwszy raz ją odbyć w małym gronie znanych sobie osób i z dobrym Shamanem.

ASMACHILCA -Aristigueitia ballii

Nazwy Miejscowe: asma chilca, asnac, asnacchilca

Jak wygląda: Jest to krzew, którego wysokość dochodzi do 1,5 metra. Łodygę ma wzniesioną, gładką lub pokrytą delikatnymi włoskami. Liście są zwykle podłużne lub równowąskie o powierzchni nieco pomarszczonej, z rozproszonymi włoskami i równoległym unerwieniem, ułożone naprzeciwległe. Brzeg blaszki liściowej delikatnie piłkowany. Dolna strona blaszki liściowej pokryta jest gęściej włoskami. Kwiaty zebrane są w koszyczki o średnicy 1 centymetra. Dno koszyczka jest płaskie, nie pokryte włoskami. Korona kwiatu złożona z zielonkawych płatków, pięciodzielna. Pręcików pięć, słupek dolny koloru purpurowego. Owoc niepękający, suchy, w postaci niełupki, zawierający 1 bezbielmowe nasiono.

Występowanie: Asmachilca występuje w górach - głównie na zachodnich stokach Andów oraz w dolinach na wysokości 3600 do 4000 m n.p.m. w prowincjach Cuzco, Apurimac i Ayacucho.

Do leczenia wykożystuje się głównie łodygi ,liście I kwiaty rośliny.

Jest bogata w glikozydy,kwarcetydy .Eupatorynozyd,glkozyd kemferolu a w szczególności w rutynę,Dodatkowo zawiera kwas o-kumarowy,żywice ,woski,taniny,śluzy.substancje pektynowe oraz sole glinu i potasu.

Zastosowanie, Jest to gatunek rośliny leczniczej charakterystyczny szczególnie dla Peru. Używany od dawnych czasów w leczeniu chorób układu oddechowego. astmy,stanów zapalnych I wszelkich schożeń dróg oddechowych(zapalenie gardła ,krtani,zatok I oskrzeli)Wykazuje działanie wykrztuśne. Z surowca sporządza się głównie napary. Wykazuje działanie wykrztuśne. Czasami zbyt duże dawki Aristigueitia mogą wywołać tachykardię, zaleca się sporządzanie stosunkowo rozcieńczonych naparów, to jest z zaledwie 1 grama tego surowca na 1 litr wody. Ziele stostosowane jest też w przypadku bólów reuniatycznych oraz w niedomaganiach wątroby i woreczka żółciowego. Wykazuje aktywność przeciw wolnym rodnikom. Dzięki dużej zawartości rutyny działa uszczelniająco na naczynia krwionośne.

Ciekawostki: Asnac w jezykach Kechua i Aschainka znaczy : silny,przenikający zapach.

Stosuje się ją przy leczenie alergji,pić należy tulko raz dziennie przed snem

Ze wględu na nieprzyjemny smak można dodac sku z malin lub cytryny I trochę miodu.Uzuwając do ką pieli oczyszcza I poprawia stan skóry I skutecznie walczt z “pajączkami” I cellulltis. Dla dzieci poniżej 10 lat dawkę obniżyć o połowe.

Canc Caigua- Cyclanthera pedata L.Schrad

Lokalne Nazwy Achoccha,achocha,achojcha,caihua silvestre,cayhua,kaikua,quishiu. -

Skład Chemiczny :Dojrzały owoc caigua jest bogaty w sole mineralne ,pektydy.włukno pokarmowe,substancje białkowe,węglowodany isubstancje tłuszczowe.Zawiera też kwas galakturonowy.dihydroksytryptaminę,żywice,substancje mineralne(fosfor)witaminy(timiana,kwas askorbinowy) lipoproteiny i substancje steroidowe.W niedojżałym owocu wykazano obecność luteoliny,stigmasterolu i diosgeniny(jest to saponina wykorzystywana do produkcji hormonów płciowych,czynników przeciwzapalnych oraz substancji anabolicznych)

Surowy lub podgotowany owoc jest specyfikiem stosowanym w leczeniu curzycy.Ma także działanie przeciwbulowe,w schorzeniach układu oddechowego.Sok z owocu używa się w leczeniu zapalenia ucha podobnie jak Aceide de Copaiba stosując 1 kroplę do ucha i okłady na ucho zewnętrznie.W zaburzeniach układuukładu krążenia spożywa sięsurowe owoce,bo „oczyszczają” tętnice z cholesterolu(steroidy) LDL.

Przygotowuje się też różne preparaty galenowe w celu wykorzystania jako specyfiki przeciwmiażdżycowe.

Po zmiażdżeniu dojżałe owoce stosuje się w formie okładów.

Podwyższone ciśnienie krwi leczy się herbatą z nasion.

Liście mają działanie przeciwzapalne.

W zapaleniu migdałków gotowany owoc wraz z oliwą używa się do płukania gardła.

A płyn z gotowanych owoców Canc Caigua w mleku kozim lub z lamy stosuje się przy anginie.

Zmielone nasiona przyjmuje się na czczo w celu wyeliminowania pasożytów.

Odwar sporządzony z owoców bez pestek ma działanie obniżające poziom cholesterolu i lekko moczopędne.

Ostatnio poddano szczególnie dokładnym badaniom obecny w surowcu składnik,który ma wpływ na metabolizm tłuszczów.Roślina ta w Peru jest znana od czasów przedinkowskich.Owoce używano jako pożywienie ze względu na ich walory smaków i jako dodatek do sałatek.

Owoc dojrzały głównie obniża i reguluje poziom cholesterolu we krwi, a więc w medycynie peruwiańskiej stosowana jest w miażdżycy i związanej z nią chorobie wieńcowej.

Ma to szczególne znaczenie w zapobieganiu ciężkim powikłaniom spowodowanym zmianami miażdżycowymi i chorobami układu krążenia, jakimi są: zawał mięśnia sercowego i wylew krwi do mózgu.

Osoby, u których stwierdzono podwyższone ciśnienie krwi bądź rodzinnie obciążone chorobami układu krążenia, powinny leczyć się Can caiguą.Liście Caigua też są jadalne a korzeń rośliny stosowano do czyszczenia dziąseł i zębów.

Skórka ze względu na to że jest soczysta i orzeźwiająca była wypełniana mięsem i innymi składnikami i stanowiła wspaniała przekąskę.Bardzo popularną na targach.

EUKALIPTUS (Eucalyptus globulus]

Duże, wiecznie zielone drzewo, pochodzące z Australii występuje w suchych i ciepłych regjonach obu Ameryk. Liście dostarczają wyciągów i olejków używanych jako środki odkażające w pastach do zębów i płynach do płukania jamy ustnej.

Eukaliptus ma też działanie wykrztuśne. Ponadto łagodzi dolegliwości związane z wrzodami żołądka i likwiduje przykurczę mięśni. Napary ze świeżych liści wcierane w skórę głowy działają jako środek na porost włosów.Liście stonowią główny składnik sauny ziołowej żeby rozszeżyć pory skórne aby pozostałe zioła lepiej wnikały.